Czy praca zdalna stanowi przyszłość funkcjonowania przedsiębiorstw?

Pandemia COVID-19 zdecydowanie przyspieszyła tempo wprowadzania pracy zdalnej, choć trzeba pamiętać, że w niektórych branżach trend częściowej lub całkowitej rezygnacji z przychodzenia do biura był wyraźny już wcześniej. Obecnie rekrutacja online i praca z domu czy innego wybranego przez pracownika miejsca nikogo już nie dziwi, a wręcz stała się pewną normą – oczywiście na stanowiskach, w których fizyczna obecność pracownika nie jest niezbędna do efektywnego realizowania obowiązków i zadań.

Pracownicy szybko oswoili wideokonferencje i inne narzędzia ułatwiające pracę na odległość, stworzyli wygodne miejsca do pracy w swoich mieszkaniach i nauczyli się funkcjonować w nowym systemie, przyswajając nieco zmienione reguły work-life balance. W rezultacie wielu z nich nie wyobraża sobie już powrotu do biura, oczekując od pracodawcy możliwości pracy zdalnej. Konieczność zmian w kodeksie pracy i uregulowania prawnego telepracy dostrzegli nawet rządzący. Czy oznacza to, że biura odejdą do lamusa? Niekoniecznie.

Zalety i pułapki pracy zdalnej 

Praca zdalna ma wiele zalet zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Ci pierwsi oszczędzają czas i pieniądze przeznaczone wcześniej na dojazdy, a miejsce zamieszkania nie stanowi już przeszkody do aplikowania o atrakcyjną pracę w firmie zlokalizowanej na drugim końcu Polski czy poza jej granicami. Telepraca z roku na rok zyskuje na popularności – cenią ją zwłaszcza pracownicy IT w Warszawie, Krakowie i innych polskich miastach. Z Badania Społeczności IT 2022 wynika, że 49% polskich informatyków preferuje pracę zdalną, 39% woli model hybrydowy, a jedynie 12% chce pracować w biurze. W porównaniu z rokiem poprzednim odsetek zwolenników telepracy wzrósł aż o 12%!

Pracodawcy, początkowo nieufnie podchodzący do pracy zdalnej, również docenili tę formę. W większości przypadków nie skutkuje ona obniżeniem efektywności pracowników, a pozwala ograniczyć m.in. wynajem przestrzeni biurowych. Najważniejszym atutem dla firm jest jednak możliwość rekrutacji najlepszych specjalistów z całego kraju i nie tylko – lokalizacja przestała być ograniczeniem.

Istnieje oczywiście również druga strona medalu – praca zdalna ma swoje wady i nie sprawdza się równie dobrze w każdej branży. Ciekawym przykładem podważania efektywności home office jest Tesla i szeroko komentowany e-mail Elona Muska, w którym „poprosił” pracowników o powrót do biur na minimum 40 godzin tygodniowo. Niedostosowanie się do tego polecenia było równoznaczne z utratą pracy! Jak widać, niektórzy szefowie nadal są przekonani, że ich podwładni zamiast pracować, oglądają w domu seriale. Inni obawiają się braku kontroli nad zatrudnionymi, a także mniejszego zaangażowania i ograniczonej identyfikacji z firmą lub niedostatecznej integracji zespołów. Czy jednak środkiem zaradczym jest zmuszanie niechętnych pracowników do pracy z biura? Na szczęście istnieją też inne rozwiązania.

Masowy powrót do biur? A może praca hybrydowa? 

Masowy powrót do pracy stacjonarnej raczej nie wchodzi już w grę, a wiele osób, które przez dwa lata przyzwyczaiły się do home office, woli raczej zmienić pracodawcę, niż codziennie stać w korku, dojeżdżając do biura. Z drugiej strony nie każdy chce lub może pracować z domu. Rozwiązaniem, na jakie decyduje się coraz więcej pracodawców, jest zatem praca hybrydowa. W zależności od firmy decyzja o tym, kiedy pracownicy pojawią się w biurze, może zależeć od nich lub być odgórnie narzucona. Przestrzenie biurowe zmieniają przy tym swój charakter, stając się miejscem spotkań zespołów, centrum coworkingowym czy administracyjnym.

W dobie powszechnej cyfryzacji, rozwoju technologicznego i globalizacji praca zdalna jest zjawiskiem naturalnym, pozwalającym wykorzystać nowoczesne narzędzia pracy i komunikacji z korzyścią dla pracodawców i pracowników. Z pewnością ta forma będzie się rozwijać, obejmując kolejne branże i sektory, choć póki co nie zanosi się na to, by biura zostały zamknięte na kłódki.